Bedrijfsovername in 2023 | 5 onmisbare stappen

Bij het starten van een bedrijf denken de meeste mensen aan het vanaf de grond opbouwen van een nieuwe onderneming. Maar dat hoeft natuurlijk niet. Een bedrijfsovername kan een interessant alternatief zijn. Maar waar moet je op letten als je een bedrijf wilt overnemen? En wat komt er kijken bij een bedrijfsovername? We zetten de belangrijkste aandachtspunten voor je op een rij.

Wat is een bedrijfsovername eigenlijk?

Het antwoord is iets complexer dan alleen: het kopen van een bedrijf. Er zijn verschillende soorten bedrijfsovernames:

1. Vriendelijke bedrijfsovername: hierbij wordt een bedrijf in goed overleg verkocht. Er wordt dus ook binnen beide bedrijven overlegd en ingestemd over de voorwaarden waaronder de bedrijfsovername plaatsvindt.

2. Management Buy Out (MBO): dit is ook een vriendelijke bedrijfsovername maar dan van binnenuit. Het management van het bedrijf denkt met een andere koers meer rendement te kunnen halen uit het bedrijf. Een andere reden kan zijn dat de huidige manager anders zal vertrekken omdat hij geen doorgroeimogelijkheden meer heeft. 

3. Vijandige bedrijfsovername: hierbij doet bedrijf X een bod op bedrijf Y, zonder dat bedrijf Y het bedrijf te koop heeft aangeboden. Dit kan gebeuren wanneer er sprake is van onenigheid tussen management en aandeelhouders. De aandeelhouders verkopen in dat geval hun aandelen aan bedrijf X.

Stap 1. Een bedrijfsovername voorbereiden

Een goede voorbereiding vergroot je kansen op succes. Dat geldt bij het starten van een nieuw bedrijf, maar ook bij een bedrijfsovername. Zorg dus dat je de markt goed verkent en dat je ook de concurrentie scherp in beeld hebt.

Ook is het belangrijk om de huidige positie van het bedrijf in de markt goed in kaart te brengen. Wat is de reputatie bijvoorbeeld van het bedrijf dat je wilt overnemen? En hoe ga je eventuele problemen die nu spelen oplossen? Wil je de oude naam houden of ga je verder onder een nieuwe bedrijfsnaam?

Stap 2. De waardebepaling

Is er van beide kanten interesse voor de bedrijfsovername, dan is de waardebepaling een logische vervolgstap. Daar zijn verschillende methodes voor. Je kunt bijvoorbeeld kijken naar de intrinsieke waarde. Dit is het verschil tussen de bezittingen en de schulden van het bedrijf.

Een andere manier om de waarde van een bedrijf te bepalen is door te kijken naar de rendabiliteitswaarde. Hierbij kijk je naar de toekomstige winst van de onderneming. Wat de beste methode is, verschilt per bedrijf. Het is in ieder geval voor beide partijen aan te raden hiervoor een externe specialist in te schakelen.

Stap 3. Onderhandelen

Met de waardebepaling ligt er natuurlijk nog geen vaste prijs op tafel. Die komt tot stand in de onderhandelingsfase. Hierbij gaat het ook niet alleen over de prijs. Als je een bedrijf gaat kopen, onderhandel je namelijk ook over zaken als:

• de overname van het bedrijfspand;
• de afhandeling van lopende contracten;
• de overdracht van intellectuele-eigendomsrechten;
• blijft de huidige eigenaar werkzaam in het bedrijf en hoe lang?

Stap 4. Due diligence: het beperken van risico’s

Om de risico’s voor zowel koper als verkoper te beperken wordt er bij een bedrijfsovername een zogenoemd boekenonderzoek gedaan. De Engelse term due diligence is gebruikelijker en betekent letterlijk vertaald ‘gepaste zorgvuldigheid’. Dit onderzoek laat je uitvoeren door een accountant.

Deze kijkt naar verschillende zakelijke aspecten. Allereerst worden de financiële cijfers zorgvuldig bekeken. Maar afhankelijk van de branche waarin je onderneemt kunnen ook zaken op het gebied van milieu, fiscaliteit en recht worden onderzocht. Het is ook verstandig om een ondernemingsplan te maken waarin je de nieuwe koers uiteenzet.

Stap 5. Het ondertekenen van de overeenkomst

Zijn er in de voorgaande stappen geen belemmeringen naar voren gekomen en zijn jullie het eens over de prijs? Dan is het tijd om de bedrijfsovername definitief te maken. Dat doe je door het tekenen van de koopovereenkomst.

Hierin staat tot in de kleinste details wat er precies wordt overgenomen, voor welke prijs en op welke voorwaarden. Zodra er getekend en betaald is, ben je klaar voor de start van je nieuwe bedrijf.