AIDA-model. Betekenis, uitleg en voorbeelden

Het AIDA-model is een klassiek marketingmodel waarin je door het volgen van 4 stappen een effectieve advertentiecampagne of verkoopstrategie creëert. Het model is eenvoudig en effectief waardoor het al meer dan 100 jaar door marketeers gebruikt wordt voor reclame, promoties en verkoopstrategieën. In dit artikel vertellen we wat het AIDA-model is, leggen we de 4 stappen uit en geven we praktische voorbeelden.

Wat is het AIDA-model?

Het AIDA-model is een marketingframework voor het creëren van reclameboodschappen, advertentiecampagnes en verkoopstrategieën bestaande uit 4 stappen waarmee je klanten door het aankoopproces leidt. AIDA is een afkorting voor Attention, Interest, Desire en Action. Het AIDA-model vertaalt zich in het Nederlands naar Aandacht, Interesse, Verlangen en Actie.

Het AIDA-model is een lineair model. Dit betekent dat de 4 stappen in volgorde genomen moeten worden.  Dus eerst moet je de aandacht van de klant pakken, vervolgens interesse wekken, hierna verlangen aanwakkeren en tot slot de klant aanzetten tot actie. De reclameboodschap stem je af op de stap waarin de klant zich bevindt.

De AIDA-methode werd in 1925 geïntroduceerd door E.K. Strong die het beschreef in zijn boek The Psychology of Selling and Advertising. E.K. Strong is echter niet de persoon die dit model heeft bedacht. Volgens Strong zelf en algemeen aangenomen wordt dat het AIDA-model eind 19e eeuw is ontwikkeld door St Elmo Lewis.

AIDA-model uitleg

Laten we de vier stappen van het AIDA-model in detail bespreken:

1. Attention (Aandacht)

In deze fase draait het om het trekken van de aandacht van de doelgroep. Dit kan via opvallende advertenties, pakkende titels of visueel aantrekkelijke content. Het doel is om op te vallen in een vaak overvolle markt.

Voorbeeld:

• Een advertentie met een opvallende slogan of een visueel aantrekkelijk ontwerp.
• Het gebruik van een controversieel of verrassend beeld om nieuwsgierigheid te wekken.

2. Interest (Interesse)

Zodra je de aandacht hebt getrokken, moet je interesse opwekken door relevante en boeiende informatie te bieden. Hier draait het om het aanspreken van de behoeften of problemen van de doelgroep.

Voorbeeld:

• Een video die laat zien hoe een product een specifiek probleem oplost.
• Het delen van klantrecensies of testimonials om geloofwaardigheid op te bouwen.

3. Desire (Verlangen)

In deze fase transformeer je interesse in verlangen. Dit betekent het creëren van een emotionele connectie met de klant, waarbij de voordelen van het product of de dienst worden benadrukt.

Voorbeeld:

• Exclusieve aanbiedingen zoals “alleen vandaag 50% korting”.
• Inspelen op FOMO (Fear of Missing Out) door schaarste te benadrukken, zoals “Nog maar 3 op voorraad!”.
• De 7 overtuigingsprincipes van Robert Cialdini kunnen heel goed in deze fase toegepast worden.

4. Action (Actie)

De laatste fase richt zich op het omzetten van verlangen in actie. Hier moedig je de klant aan om daadwerkelijk een aankoop te doen of een andere gewenste handeling te verrichten.

Voorbeeld:

• Een duidelijke en opvallende CTA (Call-to-Action), zoals “Bestel nu!”.
• Gebruiksvriendelijke check-out processen of een gratis proefperiode aanbieden.

AIDA-model voorbeeld

Laten we de promotie van een nieuwe koffiezetmachine nemen als praktisch voorbeeld van het AIDA-model.

1. Attention. Een Instagram-advertentie met een opvallende kop: “Zeg vaarwel tegen saaie ochtenden!” en een aantrekkelijke afbeelding van een stijlvolle koffiezetmachine.
2. Interest. Als iemand je productpagina bezoekt dan toon je een korte video waarin wordt uitgelegd hoe het apparaat werkt en hoe het jouw ochtendroutine kan verbeteren.
3. Desire. Een testimonial van een tevreden klant: “Ik kan niet meer zonder deze koffiezetmachine. Het heeft mijn ochtend compleet veranderd!”
4. Action: Een knop met “Bestel nu en ontvang gratis koffiebonen!”

AIDAS. De uitbreiding van het AIDA-model

Het AIDA-model is door de jaren heen uitgebreid en aangepast door economen. Zo is het model recent aangepast naar een AIDAS-variant. Hierin staat de S voor Satisfaction (Tevredenheid). Deze toevoeging benadrukt het belang van klanttevredenheid na de aankoop. Door klanten tevreden te houden, verhoog je de kans op retentie, herhaalaankopen en mond-tot-mondreclame.

Kritiek op het AIDA-model

Het AIDA-marketingmodel wordt vandaag de dag nog veel toegepast. Toch kent het ook enkele punten van kritiek.

1. Lineair proces. Het model veronderstelt dat klanten altijd een lineair proces doorlopen van aandacht naar actie. In werkelijkheid kunnen klanten terugvallen naar eerdere fasen of stappen overslaan.
2. Het model impliceert ook dat de ene stap de volgende stap activeert. In de praktijk werkt dit echter niet altijd zo.
3. Focus op korte termijn. Het model richt zich voornamelijk op onmiddellijke conversies en minder op het opbouwen van langetermijnrelaties met klanten.
4. Gebrek aan fijnmazigheid. Hoewel Desire emotie impliceert, ontbreekt een verdieping naar diepere psychologische factoren die van invloed zijn op koopgedrag. Dit kun je echter opvangen door andere modellen te combineren met het AIDA-model. Zo schreven we al dat de 7 overtuigingsprincipes van Robert Cialdini toegepast kunnen worden in de Desire stap.

AIDA als klantreis

Het AIDA-framework wordt door economen ook wel gebruikt om de customer journey weer te geven. Zo kan iedere stap uit het AIDA-model toegepast worden op een fase in de customer journey. De A van Attention wordt dan vaak vervangen voor Awareness. AIDA kan dan ook als funnel gezien worden voor het aankoopproces van de klant. Om het AIDA-model in te zetten als customer journey raden we aan om buyer personas samen te stellen om je doelgroep beter te begrijpen.

Het AIDA-model blijft ook na 100 jaar een krachtig hulpmiddel in de marketing, vooral vanwege de eenvoud en veelzijdigheid. Het model helpt marketeers om gestructureerde campagnes te creëren die inspelen op de behoeften en motivaties van consumenten. Hoewel het model zijn beperkingen kent, kan het een waardevolle tool zijn voor het opzetten voor reclamecampagnes.